Jakie są klasy włazów żeliwnych?

Jakie są klasy włazów żeliwnych?

Jakie są klasy włazów żeliwnych?

Włazy żeliwne klasyfikowane są zgodnie z normą EN124, która określa ich odporność na obciążenia. Klasa obciążenia włazu zależy od miejsca jego montażu i rodzaju ruchu, jaki będzie na niego oddziaływał. Norma EN-124 wyróżnia sześć klas obciążenia, oznaczonych literami od A do F, a także wartościami liczbowymi, które wskazują na maksymalne obciążenie, jakie dany właz może wytrzymać.

Klasa A15

Klasa A15 to najlżejsza klasa obciążenia, przeznaczona dla obszarów, gdzie występuje wyłącznie ruch pieszych i rowerzystów. Włazy tej klasy wytrzymują obciążenie do 1,5 tony. Mogą być wykonane z żeliwa szarego, sferoidalnego, aluminium lub materiałów kompozytowych. Włazy A15 znajdują zastosowanie w parkach, na skwerach, w ogrodach, na ścieżkach rowerowych oraz na terenach zielonych. Dostępne są w różnych rozmiarach, najczęściej jako okrągłe lub kwadratowe o średnicy 400, 500, 600 lub 800 mm.

Zastosowanie Klasy A15:

  • Chodniki
  • Pasaże piesze
  • Parks
  • Skwery
  • Ogródki
  • Ścieżki rowerowe

Klasa B125

Klasa B125 przeznaczona jest dla włazów montowanych na nawierzchniach, deptakach, parkingach samochodów osobowych oraz wjazdach do posesji. Włazy tej klasy wytrzymują obciążenie do 12,5 tony. Umożliwiają ruch samochodów osobowych. Włazy B125 mogą być wykonane z żeliwa szarego lub sferoidalnego i występują również w wersji uchylnej.

Zastosowanie Klasy B125:

  • Nawierzchnie
  • Deptaki
  • Parkingi wielopoziomowe
  • Wjazdy do posesji
  • Alejki
  • Obszary o zwiększonym ruchu pieszych
  • Tereny parkowania samochodów osobowych

Klasa C250

Klasa C250 jest odpowiednia dla włazów instalowanych na poboczach dróg oraz w rynnach ulicznych. Wytrzymują obciążenie do 25 ton. Włazy tej klasy są przystosowane do ruchu lżejszych samochodów dostawczych i ciężarowych. Najczęściej spotykane są jako kwadratowe włazy żeliwne.

Zastosowanie Klasy C250:

  • Pobocza dróg
  • Rynny uliczne
  • Miejsca przy krawężnikach
  • Drogi dla lżejszych samochodów dostawczych
  • Drogi dla lżejszych samochodów ciężarowych

Klasa D400

Klasa D400 jest przeznaczona dla włazów montowanych na nawierzchniach drogowych, w tym na ulicach dla pieszych, barkach i parkingach dla pojazdów wszelkiego rodzaju. Wytrzymują obciążenie do 40 ton. Włazy tej klasy są przystosowane do intensywnego ruchu samochodów osobowych i ciężarowych.

Zastosowanie Klasy D400:

  • Nawierzchnie drogowe
  • Ulice dla pieszych
  • Barki
  • Parkingi dla pojazdów wszelkiego rodzaju
  • Jezdnie o dużym natężeniu ruchu
  • Ciągi komunikacyjne o dużym natężeniu ruchu
  • Autostrady
  • Drogi ekspresowe

Klasa E600

Klasa E600 jest przeznaczona dla obszarów, gdzie występuje ruch ciężkich pojazdów, takich jak lotniska i obiekty dokujące. Włazy tej klasy wytrzymują obciążenie do 60 ton.

Zastosowanie Klasy E600:

  • Lotniska
  • Obiekty dokujące
  • Strefy ruchu wózków widłowych
  • Porty
  • Obszary przemysłowe
  • Miejsca o szczególnie dużym natężeniu pojazdów ciężkich

Klasa F900

Klasa F900 jest przeznaczona dla obszarów narażonych na szczególnie duże obciążenia, na przykład na lotniskach. Włazy tej klasy wytrzymują obciążenie do 90 ton.

Zastosowanie Klasy F900:

  • Lotniska
  • Pasy startowe
  • Miejsca rozładunku kontenerów
  • Miejsca postojowe dla samolotów pasażerskich
  • Miejsca postojowe dla samolotów transportowych
  • Powierzchnie poddane szczególnie dużym naciskom

Materiały wykorzystywane do produkcji włazów żeliwnych

Włazy żeliwne produkowane są z różnych materiałów, w zależności od ich przeznaczenia i klasy obciążenia. Najczęściej stosowane materiały to:

  • Żeliwo szare: Charakteryzuje się dobrym tłumieniem drgań, co jest szczególnie ważne w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Węgiel w żeliwie szarym występuje w postaci grafitu płatkowego.
  • Żeliwo sferoidalne: Charakteryzuje się wyższą wytrzymałością na rozciąganie i lepszą plastycznością niż żeliwo szare. Węgiel w żeliwie sferoidalnym występuje w postaci grafitu kulkowego.
  • Kompozyty: Włazy kompozytowe są lżejsze od żeliwnych, odporne na korozję i mogą być barwione na różne kolory.
  • Żeliwo-beton: Włazy żeliwno-betonowe składają się z żeliwnego korpusu wypełnionego betonem, co zwiększa ich wytrzymałość i odporność na obciążenia.

Kształty i rozmiary włazów żeliwnych

Włazy żeliwne dostępne są w różnych kształtach i rozmiarach, aby dopasować się do konkretnych potrzeb i warunków montażu. Najczęściej spotykane kształty to:

  • Okrągłe: Włazy okrągłe są popularne ze względu na swoją wytrzymałość i łatwość montażu.
  • Kwadratowe: Włazy kwadratowe są często stosowane w miejscach, gdzie wymagane jest precyzyjne dopasowanie do kształtu powierzchni.
  • Prostokątne: Włazy prostokątne są stosowane w specyficznych sytuacjach, gdzie inne kształty nie są odpowiednie.

Rozmiary włazów żeliwnych również są zróżnicowane. Najczęściej spotykane średnice włazów okrągłych to 400, 500, 600 i 800 mm. Włazy kwadratowe i prostokątne mają różne wymiary, w zależności od producenta i przeznaczenia.

Funkcjonalności włazów żeliwnych

Włazy żeliwne mogą być wyposażone w różne funkcjonalności, które zwiększają ich użyteczność i bezpieczeństwo. Do najważniejszych należą:

  • Ryglowanie: Włazy z ryglowaniem są zabezpieczone przed nieuprawnionym dostępem i kradzieżą.
  • Zawiasy: Włazy z zawiasami ułatwiają otwieranie i zamykanie, co jest szczególnie przydatne w miejscach, gdzie często przeprowadza się prace konserwacyjne.
  • Wentylacja: Włazy wentylowane zapewniają przepływ powietrza wewnątrz studzienki, co zapobiega gromadzeniu się niebezpiecznych gazów.
  • Wypełnienie betonowe: Włazy z wypełnieniem betonowym charakteryzują się zwiększoną wytrzymałością na obciążenia.

Czynniki wpływające na wybór włazu żeliwnego

Wybór odpowiedniego włazu żeliwnego zależy od wielu czynników, które należy wziąć pod uwagę, aby zapewnić trwałość, bezpieczeństwo i funkcjonalność. Do najważniejszych czynników należą:

  • Klasa obciążenia: Wybór klasy obciążenia zależy od miejsca montażu i rodzaju ruchu, jaki będzie na niego oddziaływał.
  • Materiał: Wybór materiału zależy od wymaganej wytrzymałości, odporności na korozję i innych czynników środowiskowych.
  • Kształt i rozmiar: Kształt i rozmiar włazu powinny być dopasowane do konkretnych potrzeb i warunków montażu.
  • Funkcjonalności: Dodatkowe funkcjonalności, takie jak ryglowanie, zawiasy i wentylacja, mogą zwiększyć użyteczność i bezpieczeństwo włazu.
  • Normy i certyfikaty: Włazy żeliwne powinny spełniać obowiązujące normy i posiadać odpowiednie certyfikaty, co potwierdza ich jakość i bezpieczeństwo.

Montaż i konserwacja włazów żeliwnych

Prawidłowy montaż i regularna konserwacja są kluczowe dla zapewnienia długotrwałej i bezproblemowej eksploatacji włazów żeliwnych. Montaż powinien być przeprowadzony zgodnie z instrukcjami producenta i obowiązującymi normami. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie osadzenie włazu w nawierzchni oraz zabezpieczenie przed przesuwaniem się. Regularna konserwacja polega na sprawdzaniu stanu technicznego włazu, czyszczeniu z zanieczyszczeń oraz smarowaniu ruchomych elementów. W przypadku stwierdzenia uszkodzeń lub zużycia, należy niezwłocznie podjąć działania naprawcze lub wymienić właz na nowy.

Bezpieczeństwo użytkowania włazów żeliwnych

Włazy żeliwne, mimo swojej trwałości i wytrzymałości, mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla użytkowników, jeśli nie są odpowiednio dobrane, zamontowane i konserwowane. Należy zwrócić szczególną uwagę na:

  • Odpowiednią klasę obciążenia: Stosowanie włazów o zbyt niskiej klasie obciążenia może prowadzić do ich uszkodzenia i stworzyć niebezpieczeństwo dla przechodniów i pojazdów.
  • Stan techniczny: Regularne sprawdzanie stanu technicznego włazów pozwala na wczesne wykrycie uszkodzeń i zapobiega wypadkom.
  • Zabezpieczenie przed kradzieżą: Włazy z ryglowaniem lub innymi zabezpieczeniami są trudniejsze do kradzieży, co zmniejsza ryzyko pozostawienia otwartej studzienki.
  • Oznakowanie: W miejscach, gdzie istnieje ryzyko potknięcia się o właz, należy zastosować odpowiednie oznakowanie ostrzegawcze.

Wybór odpowiedniego włazu żeliwnego jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa, trwałości i funkcjonalności infrastruktury miejskiej. Klasa obciążenia, materiał, kształt, rozmiar oraz dodatkowe funkcjonalności to czynniki, które należy wziąć pod uwagę, aby dobrać właz do konkretnych potrzeb i warunków montażu. Prawidłowy montaż, regularna konserwacja oraz dbałość o stan techniczny włazów są niezbędne dla zapewnienia ich długotrwałej i bezproblemowej eksploatacji.

Włazy kanałowe żeliwne i włazy kompozytowe - porównanie